درآمد پزشکان ایرانی در مقایسه با کشورهای پیشرفته با در نظر گرفتن قدرت خرید در ایران، معقول است میانگین درآمد پزشکان عمومی در کشور عزیزمان ایران بالاتر از میانگی
درآمد مبهم پزشکان ایرانی
عبارات مهم : ایران
پزشکان عمومی در کشور عزیزمان ایران ١,٦٣ برابر درآمد سرانه دریافتی دارند. این آمار از بررسی های میدانی در کشور عزیزمان ایران به دست آمده هست، چراکه هیچ کدام از پایگاه های علمی و آماری، اطلاعات معتبر و منسجمی از حقوق و دستمزد کارکنان حوزه سلامت ارایه نداده اند. با بررسی های میدانی مشخص شده است میانگین دریافتی یک دکتر عمومی شاغل در بخش دکتر خانواده، ماهانه ٧٥ میلیون ریال و هر سال ٩٠٠ میلیون ریال است که برابر ٢٧٧٠٠ دلار آمریکا در سال است.
درآمد مبهم پزشکان ایرانی
سه سال قبل ایرج فاضل، وزیر اسبق بهداشت، کشورهایی همانند بنگلادش، سوریه، پاکستان، هند و عراق را مثال آورده و گفته بود: «بررسی معدل حق ویزیت و دریافتی های پزشکان عمومی و متخصصان ممالک فقیر و کشورهای همسایه نشان می دهد درآمدهای پزشکان این کشورها دست کم سه برابر پزشکان ایرانی است.» آمارها نشان می دهند که میانگین دریافتی پزشکان شاغل در بخش دکتر خانواده در سال٢٠١٦ زیاد از میانگین درآمد پزشکان در آسیا بوده است.
به تازگی مطالعه ای تطبیقی در موسسه عالی پژوهش شرکت تأمین اجتماعی راجع به میزان درآمد کادر پزشکی به تفکیک گروه های درمانی انجام شده است هست. اطلاعات ٤٣کشور دنیا با کمک سایت های معتبر بررسی و درآمد کادر درمانی مشخص شده است هست. در این پژوهش جهت مقایسه وضع درآمد پزشکان در کشور عزیزمان ایران با کشورهای دیگر، به مطالعه میدانی و مصاحبه با پزشکان عمومی و مدیران شبکه بهداشت و درمان استان ها متوسل شده است اند. با پست الکترونیک و تلفن، اطلاعات مربوط به میانگین دریافتی پزشکان عمومی شاغل در طرح دکتر خانواده در تعدادی از استان ها به دست آمد.
درآمد پزشکان ایرانی در مقایسه با کشورهای پیشرفته با در نظر گرفتن قدرت خرید در ایران، معقول است میانگین درآمد پزشکان عمومی در کشور عزیزمان ایران بالاتر از میانگی
نتیجه این که دست کم راجع به پزشکان خانواده در کشور عزیزمان ایران می توان گفت بیش از یک ونیم برابر درآمد سرانه دریافتی دارند. این میزان دریافتی بعد از تعدیل قیمت ها در طرح تحول سلامت هست. شاید وضع به نسبت مرداد سال ٩٣ عوض شده است باشد، آن وقت ایرج خسرونیا، مدیر جامعه متخصصان داخلی کشور در گفت وگو با شفاآنلاین گفته بود بسیاری از پزشکان به علت درآمد کم به مشاغل دیگر مثل دامداری روی آورده اند. آبان ماه همان سال وزیر بهداشت که حدود یک سال از وزارتش گذشته بود، گفت: درآمد پزشکان از میانگین سطح زندگی اقشار متفاوت پایین تر هست. او آن وقت حقوق دکتر عمومی را بین یک میلیون و٢٠٠ تا یک میلیون و٦٠٠ هزار تومان عنوان و در ادامه از طرح تحول نظام سلامت دفاع کرد.
بحث درآمدهای چند برابری پزشکان ایرانی در مقایسه با پزشکان دنیا سال گذشته خبرساز شد و همان وقت مسئولان نظام سلامت دراین باره پاسخ دادند. علی جعفریان، مدیر دانشگاه علوم پزشکی تهران، مهرماه ٩٥ میانگین دریافتی های اعضای هیأت علمی بالینی این دانشگاه را که مشمول بر حقوق، محرومیت از مطب و کارانه می شود، اعلام کرد: «حدود ٢٠ میلیون تومان هست، یعنی در سال ٢٤٠ میلیون تومان و در نتیجه میانگین دریافتی متخصصان بزرگترین دانشگاه علوم پزشکی کشور کمتر از نصف کمترین درآمد متخصصان در آمریکاست.
این رقم جهت پزشکان تمام وقت جغرافیایی که هیچ درآمد شخصی ندارند، ٢٥ میلیون تومان است.» همچنین خرداد سال ٩٥ سخنگوی وزارت بهداشت گفت: بارها تاکید کرده ایم که میانگین و میانگین کل دریافتی پزشکان متخصص و فوق تخصص ۱۳ میلیون و ۹۰۰ تومان هست. اگر این عدد را با میانگین پزشکان خانواده مقایسه کنیم، پزشکان متخصص حدود دو برابر زیاد از پزشکان عمومی شاغل در بخش دکتر خانوادهدریافتی دارند.
درآمد مبهم پزشکان ایرانی
کارانه ٧٥ درصد اعضای هیأت علمی بالینی کارانه بگیر دانشگاه به گفته جعفریان در سال ٩٥ کمتر از ٢٠ میلیون تومان بوده: «براساس اسناد کارانه ای که در دانشگاه تا اردیبهشت ماه امسال پرداخت شده، ۵۶ درصد از اعضای هیأت علمی کارانه کمتر از ۱۰ میلیون تومان و ۱۹ درصد از اعضای هیأت علمی کارانه بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان دریافت می کنند.» او راجع به درآمدهای ١٠٠میلیونی این دانشگاه گفته است: «سقف کارانه دانشگاه ۷۰ میلیون تومان است که این رقم با حقوق و سایر مزایا بازهم از ۸۰ میلیون تومان بالاتر نمی رود.
ما در دانشگاه علوم پزشکی پایتخت کشور عزیزمان ایران درآمد ۱۰۰ میلیون تومانی نداریم؛ سال۹۴ هم نداشتیم که اگر داشتیم بازهم به حداقل درآمد متخصصان آمریکایی نمی رسید.» طبق پژوهش موسسه عالی پژوهش دریافتی دکتر عمومی و پرستار در آمریکا به ترتیب ١٥١ و ٦٢ هزار دلار و درآمد تکنیسین رادیوگرافی هر سال ٥٠ هزار دلار هست. ولی تنها مقایسه دستمزدها راه به جایی نمی برد، جهت مقایسه باید وضع اقتصادی مردم کشورها را هم در نظر گرفت. درآمد سرانه آمریکا معادل ٥٦هزار دلار هست، یعنی حدود ١٠برابر درآمد سرانه کشور عزیزمان ایران که ٥٤٠٠دلار است.
درآمد پزشکان ایرانی در مقایسه با کشورهای پیشرفته با در نظر گرفتن قدرت خرید در ایران، معقول است میانگین درآمد پزشکان عمومی در کشور عزیزمان ایران بالاتر از میانگی
جعفریان راجع به درآمد پزشکان بخش شخصی گفته: تعرفه بخش شخصی حدود ۴ برابر تعرفه بخش دانشگاهی هست. البته در نظر بگیرید که تعداد بیماران بخش شخصی به مراتب کمتر از بخش دولتی هست، بنابراین پزشکی که در بخش شخصی طبق تعرفه مصوب کار می کند هم نمی تواند چنین درآمدی داشته باشد. هیچ مرجعی آمار واقعی از درآمد پزشکان و پزشکان بخش شخصی به دست اندرکاران این پژوهش اعلام نکرده هست. معلوم نیست درآمدها بعد از کارانه چه میزان است.
در جدولی که در پژوهش میزان درآمد کادر پزشکی از درآمد پزشکان خانواده استان ها ارایه شده، تنها نام چند استان آمده است: آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کرمان، مازندران، فارس، خوزستان و گلستان. کمترین دریافتی های ماهانه ٣٠ میلیون ریال (به استثنای استان گلستان که ٢٥ میلیون ریال است) و بیشترین دریافتی ها ١٥٠ میلیون ریال است.
درآمد مبهم پزشکان ایرانی
بررسی کارشناسی در ٤٣ کشور دنیا
در بررسی دریافتی پزشکان متخصص و عمومی، کمترین اختلاف در کشورهای اسکاندیناوی (فنلاند، ایسلند و دانمارک) مشاهده می شود که هر دو گروه دریافتی تقریبا برابری دارند، همچنین نسبت حقوق و دستمزد دکتر عمومی و متخصص به پرستار بین کشورهای پیشرفته دنیا یعنی OECD (سازمان همکاری و توسعه اقتصادی) حدود دو تا سه برابر هست. در این کشورها به علت سیستم های مالیاتی پیش رونده و همچنین دیگر سیاست های ضداختلاف طبقاتی تلاش می شود تفاوت درآمدی بین کادر پزشکی و همچنین دیگر اقشار جامعه تا جای ممکن گسترش نیابد و این امر از ایجاد نارضایتی در محیط کار و عواقب بعدی آن مانند مهاجرت جلوگیری می کند. بیشترین دریافتی ها در این مطالعه مربوط به کشورهای آمریکا، استرالیا، کانادا، اتریش و آلمان است که ازجمله کشورهای مهاجرپذیر از کشورهای درحال توسعه نظیر ایران، در حوزه علوم پزشکی هستند. در مجموع، این گزارش مؤید آن است که شکاف درآمدی بین پزشکان متخصص و عمومی، پرستاران و پیراپزشکان در اغلب کشورها حدود دو الی سه برابر است.
استرالیا کشوری با درآمد سرانه حدود ٥٦ هزار دلار هست. طبق آخرین آمار، در بخش شخصی درآمد پرستار بیمارستان ٥٦ هزاردلار PPP (ضریبی جهت مقایسه بهتر با در نظر گرفتن وضع رفاه و میانگین قدرت خرید)، دکتر عمومی ٨٤هزار و دکتر متخصص٢٠٧ هزار تخمین زده می شود. در کانادا که درآمد سرانه ای حدود ٤٣ هزار دلار دارد، درآمد پزشکان عمومی و متخصص به ترتیب ١٣٦ و ٢١٣ هزار دلار PPP است که بین سال های ٢٠٠٥ تا ٢٠١١ به ترتیب رشد ٧/ ٣ و٤/٥ درصدی را تجربه کرده اند.
در فرانسه با درآمد سرانه حدود ٣٦ هزار دلار، در بخش خصوصی، پزشکان عمومی و متخصص به ترتیب ٨٢ و ١٣٢ هزار دلار و در بخش دولتی، پزشکان متخصص ٨٥ هزار دلار درآمد دارند. در آلمان با درآمد سرانه ای معادل ٤١ هزار دلار، پزشکان متخصص بخش دولتی ١١٣ هزار دلار دریافتی هر سال دارند.
نروژ درآمد سرانه ای حدود ٧٤ هزار دلار دارد و پزشکان متخصص دولتی ٨٨ هزار دلار دریافتی دارند. در یونان با درآمد سرانه ای معادل ١٨ هزار دلار، پزشکان متخصصی که در استخدام دولت هستند، ٧٤ هزار دلار درآمد دارند. مجارستان از کشورهای حوزه اروپای شرقی درآمد سرانه ای معادل ١٢ هزار دلار دارد. پزشکان عمومی و متخصص در این کشور به ترتیب٢٩ و ٣٤ هزار دلار درآمد دارند. مکزیک درآمد سرانه ای معادل ٩ هزار دلار دارد و پزشکان متخصص آن ٩٣ هزار دلار درآمد دارند. در ترکیه هم با درآمد سرانه حدود ٩ هزار دلار، پزشکان عمومی و متخصص دولتی به ترتیب ٤٨ و ٧١ هزار دلار درآمد دارند.
در نتیجه این پژوهش مشخص شد در کشورهای پیشرفته عضو OECD، دریافتی پزشکان عمومی طیفی از ٤٣ هزار تا ٢٨٠ هزار دلار را دربرمی گیرد. هرچند دریافتی ٢٨٠ هزار دلاری در کشور لوکزامبورگ استثنا بوده و حداکثر دریافتی پزشکان عمومی در زیاد کشورها حدود ٨٠ هزار دلار هست. در کشورهای آفریقایی، طیف درآمد پزشکان عمومی از ٦٧ تا ٣٤٠٠ دلار در ماه متفاوت هست. در کشورهای آمریکای جنوبی، طیف درآمد پزشکان عمومی حدودا ٢٣ هزار تا ٦٠ هزار دلار است.
در میان کشورهای آسیایی و خاورمیانه که در این پژوهش بررسی شده است اند، در امارات متحده عربی با درآمد سرانه ٤٠هزار، پزشکان عمومی اگر شهروند این کشور باشند، طبق آمار رسمی دولت، درآمد ماهانه ای معادل ٦٦٤٠دلار دارند، ولی درآمد کارکنان غیراماراتی کمتر هست. در هند با درآمد سرانه ١٦٠٠دلار، پزشکان عمومی ٢٣ هزار دلار در سال درآمد دارند. پاکستان با درآمد سرانه ١٤٠٠دلار، پزشکان درآمد ٦١٤ دلاری در ماه دارند و درآمد ماهانه دکتر در مصر با درآمد سرانه ٣٦٠٠ دلار، ٣٨٨دلار هست. در این پژوهش فقط منابعی در نظر گرفته شدند که اعتبار بالایی دارند، از این رو تنها آمار چند کشور آسیایی به دست آمد. راجع به کشور عزیزمان ایران به علت عدم شفافیت حتی در بررسی ILO (وسیع ترین بررسی حقوق و دستمزد در سراسر جهان) فقط درآمد چند شغل محدود اعلام شده است بود که پزشکی جزو آنها نبود.
لزوم در نظر گرفتن قدرت خرید
همان طور که در این پژوهش اشاره شده است هست، فقط مقایسه میزان دریافتی نمی تواند مبنای مقایسه دستمزد در کشورهای متفاوت قرار گیرد، لیکن توان خرید ارزهای متفاوت بین کشورها متفاوت هست. مقایسه ای مناسب تر، زمانی است که وضع رفاه و قدرت خرید کشورها در نظر گرفته شود. این را می توان با مقایسه PPP کشورها در نظر گرفت.
برای مقایسه استانداردهای زندگی از ppp استفاده می شود، لیکن قیمت مبادله ارزها گمراه کننده هست. اگر عدد ppp از قیمت مبادله ارز کوچکتر باشد، یعنی کالا در آن کشور ارزان تر هست. ضریب PPP کشور عزیزمان ایران ٨١٢٠ ریال هست، درحالی که قیمت مبادله ریال و دلار آمریکا، طبق اعلام بانک مرکزی، ٣٢٤٥٠ریال هست. ضریب PPP جهت کشور عزیزمان ایران کمتر از قیمت مبادله ارزی هست، بعد کشور عزیزمان ایران به بیان عامیانه ارزان تر از کشور آمریکاست و قدرت خرید جهت مثال هزار دلار در کشور عزیزمان ایران زیاد است و باید این توان خرید را نیز در کنار دریافتی حقوق به منظور بررسی استاندارد زندگی لحاظ کرد.
در نتیجه فقط نمی توان درآمدهای پزشکان را با کشورهای پیشرفته مقایسه کرد. ممکن است در آن کشورها قیمت خیلی از کالاها گران تر باشد و در مجموع رفاه فرد کم کردن پیدا کند. با مقایسه قدرت خرید می توان گفت اگرچه مقایسه درآمد پزشکان با در نظر گرفتن قیمت ارز خیلی کم می شود، ولی دست کم راجع به طرح پزشکان خانواده که آمارشان به دست آمده هست، می توان گفت نسبت به کشورهایی که به آنها مهاجرت صورت می گیرد، معقول است.
نسبت دریافتی پزشکان عمومی به درآمد سرانه تعدیل شده است با ppp در کشورهای آمریکا، کانادا و استرالیا که بیشترین مهاجر نیروی پزشکی را دارند، به ترتیب ٦٩ / ٢، ٠٨ / ٣ و ٨١ / ١ هست، بدهید معنی که یک دکتر در کانادا حدود سه برابر زیاد از میانگین درآمد سرانه دریافتی دارد.
در ایران، این نسبت بعد از تعدیل دریافتی ها در طرح تحول نظام سلامت ٦٣/١ هست. این نسبت در کشورهای آفریقایی بسیار اوج بوده و در کشور موزامبیک تا ٣٠ برابر هم می رسد. این امر را می توان به کمک های بین المللی به بخش پزشکی و سلامت در این کشورها به منظور ارتقای هرچه سریع تر وضع سلامت جامعه ارتباط داد. در معدودی از کشورها مثل ایرلند، ایتالیا، مصر و مجموعه جزایر فیلیپین این نسبت کمتر از یک است که نشان دهنده درآمدی کمتر از سطح درآمد سرانه هست، به تعبیری پزشکان در این کشورها جزو قشر مرفه محسوب نمی شوند. این پژوهش چنین نتیجه گیری می کند که درآمد بالای پزشکان در اغلب کشورها ازجمله کشور عزیزمان ایران نسبت بالایی در مقایسه با درآمد سرانه دارد.
اهمیت تفاوت در این نسبت، زمانی زیاد آشکار می شود که بدانیم میانگین درآمد سرانه، توزیع یکسانی در جامعه ندارد و در دل خود نیز نماینده تفاوت بین اقشار متفاوت هست. این پژوهش می گوید زیاد کردن درآمد پزشکان و پرستاران جهت مسابقه با کشورهایی چون آمریکا و کانادا و جلوگیری از سیر مهاجرت، امکان ناپذیر و نادرست هست، لیکن در این کشورها درآمد سرانه نیز به همان نسبت بالاست و قدرت خرید ارز کشورها نیز برابر نیست. همچنین جلوگیری از شکاف طبقاتی زیاد بین کادر پزشکی و سایر اقشار تحصیلکرده و دانشگاهی به منظور برقراری عدالت و پیشگیری از حواشی جهت این حوزه حیاتی مهم است.
آنچه در این پژوهش بیش از همه به چشم می خورد، نبود آمار دقیق از درآمدهاست. غیر از پزشکان شاغل در بخش خانواده، در چند استان که این پژوهش توانسته اطلاعاتی از درآمد آن داشته باشد، در مورد بقیه، منبع های اطلاعاتی معتبر خالی اند. چندی پیش بحث کارت خوان های مطب های پزشکان مطرح شد و فرار مالیاتی شان. آنها راجع به عددها هم طفره می روند. می شود بحث نبود استانداردهای محیط کار را پذیرفت، بعضی پزشکان ایرانی در تایم کاری ارزش زیاد از پزشکان کشورهای پیشرفته بیمار ویزیت می کنند، ولی شاید بهتر است عددها و دستمزدها اعلام شوند تا داوری بهتری شود. آن وقت شرایط کاری پزشکان هم در داوری در نظر گرفته خواهد شد.
شهروند
واژه های کلیدی: ایران | میلیون | پزشکان | ایرانی | مقایسه | دریافتی | میلیونی | دریافتی حقوق | کشورهای دیگر | کشورهای پیشرفته
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
